Wielki Zderzacz Hadronów (LHC) zainstalowany w ośrodku CERN pod Genewą, to najbardziej skomplikowane urządzenie kiedykolwiek zbudowane ludzką ręką. Dzięki niemu w nieoceniony sposób poznaliśmy i nadal poznajemy naturę otaczającego nas świata w najmniejszej skali.

LHC ma jednak już swoje lata i ograniczenia, dlatego kilka dni temu w Berlinie obradowało 500 największych fizyków z całego świata w kwestii planów budowy nowego urządzenia. Future Circular Collider (FCC) ma być jeszcze potężniejszy, bo 3 razy od niego większy i generować zderzenia cząstek z większymi energiami, na które nie pozwala LHC.

Lokalizacja i rozmiar nowego Future Circular Collider. Fot. CERN/FCC.

Umożliwi to nam zbadać nieuchwytne elementy budowy naszego Wszechświata, jak jeszcze nigdy dotąd. Przypomnijmy, że to właśnie z pomocą LHC w 2012 roku potwierdzono istnienie bozonu Higgsa, czyli "boskiej cząstki", która nadaje masę materii.

Unia Europejska sfinansuje 4-letnie badania EuroCirCol mające na celu opracowanie całej koncepcji nowego FCC. Fizycy z Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN) chcą przeprowadzać eksperymenty przy ekstremalnych energiach rzędu 100 TeV. W LHC można osiągać "jedynie" 14 TeV, więc skok technologiczny będzie olbrzymi.

Future Circular Collider ma powstać blisko LHC, czyli na granicy francusko-szwajcarskiej, w pobliżu Genewy. Tunel będzie ciągnął się przez 80-100 kilometrów (w LHC jest to 27 km). Fizycy chcą przedstawić pierwszy plan jego budowy już w przyszłym roku, jednak pierwsze eksperymenty fizyczne z jego udziałem mogą rozpocząć się dopiero za 10-15 lat.

Źródło: CERN/EuroCirCol / Fot. CERN/FCC